چرا ورزش از هر برنامه فرهنگی دیگر مؤثرتر ، مهمتر و کم هزینه تر است؟
این سوالی است که در این گزارش با بررسی نظرات جامعه شناسان شناخته شده جهان و تجربه بسیاری از رویدادهای ورزشی و کشورهای موفق در این زمینه به آن پاسخ خواهیم داد شاید گوش برای شنیدن آن وجود داشته باشد
جام ورزش – سرویس اجتماعی – بدون شک اگر مسوولان بخش کوچکی از بودجه نهادهای فرهنگی را به ورزش اختصاص دهند و آن را در توسعه زیر ساخت های ورزشی با برگزاری رویدادهای ورزشی هزینه کنند شاهد جامعه ای سالم تر ، پرنشاط تر و موفق تر خواهیم بود
ورزش بهعنوان یکی از ارکان اصلی سلامت جسم و روح، تأثیر بسزایی در کاهش آسیبهای اجتماعی و افزایش نشاط عمومی دارد. در حالی که بسیاری از نهادهای فرهنگی با صرف بودجههای هنگفت، برنامههایی را اجرا میکنند که اغلب با استقبال محدودی مواجه میشوند، ورزش توانسته است با کمترین هزینه، بیشترین مشارکت مردمی را جذب کند. این موضوع، بار دیگر اهمیت سرمایهگذاری در توسعه زیرساختهای ورزشی را برجسته میکند.
در سالهای اخیر، بسیاری از کارشناسان اجتماعی و جامعهشناسان تأکید کردهاند که ورزش میتواند راهکاری مؤثر برای جلوگیری از آسیبهای اجتماعی، ازجمله بیکاری، اعتیاد و افسردگی باشد. با این حال، سهم ورزش از بودجههای کلان فرهنگی همچنان بسیار ناچیز است. حال این پرسش مطرح میشود که اگر بخش کوچکی از این بودجههای هنگفت به ورزش اختصاص داده شود، چه تأثیری بر جامعه و نسل جوان خواهد داشت
ورزش؛ ابزاری برای افزایش نشاط اجتماعی و کاهش آسیبهای جوانان
بررسیهای اجتماعی نشان میدهد که ورزش میتواند تأثیرات عمیقی بر رفتارهای اجتماعی، روحیه جمعی و سبک زندگی افراد داشته باشد. درحالیکه بسیاری از نهادهای فرهنگی با روشهایی سنتی و کماثر سعی در جذب جوانان دارند، ورزش بهصورت طبیعی و بدون نیاز به تبلیغات گسترده، قشر وسیعی از جامعه را درگیر خود میکند.
برای مثال، برگزاری یک رویداد ورزشی مانند مسابقات فوتبال لیگ دسته اول یا یک رقابت کشتی قهرمانی کشور میتواند هزاران تماشاگر از اقشار مختلف جامعه را جذب کند. این در حالی است که یک برنامه فرهنگی، حتی با تبلیغات گسترده و هزینههای بالا، معمولاً با مشارکت محدود و از سوی گروه خاصی از جامعه مواجه میشود.
در همین راستا، رویدادهایی مانند مسابقات فوتبال تیم بعثت کرمانشاه، مسابقات کاراته وان که در همین استان برگزار شد، و پیادهرویهای همگانی که در شهرهای مختلف کشور اجرا شدهاند، نمونههای بارزی از تأثیرات مثبت ورزش در ایجاد نشاط اجتماعی بودهاند. این رویدادها نشان دادهاند که ورزش میتواند پلی میان اقشار مختلف جامعه ایجاد کند و ساعاتی پرنشاط و بهدور از دغدغههای روزمره را برای مردم فراهم آورد.
دیدگاه کارشناسان درباره تأثیر ورزش بر جامعه :
بسیاری از جامعهشناسان برجسته دنیا و ایران بر نقش ورزش در سلامت روانی و اجتماعی تأکید دارند:
امیل دورکیم، جامعهشناس مشهور فرانسوی، ورزش را یکی از مهمترین ابزارهای تقویت همبستگی اجتماعی میداند و معتقد است که فعالیتهای ورزشی میتوانند از بروز انزوا و آسیبهای اجتماعی جلوگیری کنند.
پیر بوردیو، جامعهشناس فرانسوی، معتقد بود که ورزش یکی از عوامل کلیدی در شکلگیری هویت اجتماعی و ایجاد احساس تعلق در میان افراد جامعه است.
آنتونی گیدنز، جامعهشناس معاصر، ورزش را عاملی برای جلوگیری از افسردگی و انزوای اجتماعی در جوامع مدرن میداند.
دکتر محمد عبدالهی، جامعهشناس ایرانی، بر این باور است که ورزش همگانی میتواند بهعنوان یک راهکار اساسی برای کاهش آسیبهای اجتماعی ازجمله اعتیاد و بزهکاری مورد استفاده قرار گیرد.
مقایسه سرمایهگذاری در ورزش و نهادهای فرهنگی:
درحالیکه نهادهای فرهنگی سالانه بودجههای کلانی دریافت میکنند، اما بازدهی و میزان تأثیرگذاری آنها همواره مورد بحث بوده است. بسیاری از این برنامهها، بهویژه آنهایی که با دیدگاههای سنتی طراحی میشوند، نهتنها باعث جذب جوانان نشدهاند، بلکه در مواردی نتیجه عکس داده و موجب دور شدن آنان از این نهادها شدهاند.
برای درک بهتر این موضوع، کافی است مقایسهای ساده انجام دهیم:
یک نهاد فرهنگی ممکن است با صرف میلیاردها تومان بودجه، در نهایت یک برنامه فرهنگی را اجرا کند که حداکثر ۵ هزار نفر از یک طیف فکری خاص در آن شرکت کنند. در مقابل، اگر همین بودجه صرف برگزاری یک مسابقه فوتبال یا کشتی شود، هزاران نفر از اقشار مختلف جامعه را جذب خواهد کرد. علاوه بر این، تأثیر یک رویداد ورزشی برای مدتی طولانی در ذهن جوانان باقی خواهد ماند، در حالی که بسیاری از برنامههای فرهنگی به دلیل عدم جذابیت کافی، تأثیر زودگذری دارند.
تجربه کشورهای پیشرفته در سرمایهگذاری ورزشی
نمونه بارز سرمایهگذاری مؤثر در ورزش را میتوان در سیاستهای اخیر عربستان سعودی مشاهده کرد. این کشور با سرمایهگذاری میلیاردها دلاری در ورزش، نهتنها توانسته است توجه جهانی را جلب کند، بلکه در حال آمادهسازی زیرساختهایی است که در آینده، بازدهی چندبرابری از گردشگری ورزشی و اقتصاد مرتبط با آن خواهد داشت.
درسهایی از تجربه عربستان:
– برگزاری مسابقات بینالمللی و جذب سرمایهگذاریهای بزرگ در ورزش
– افزایش نشاط اجتماعی و کاهش آسیبهای اجتماعی با مشارکت گسترده مردم در ورزش
– ایجاد فرصتهای شغلی جدید از طریق توسعه زیرساختهای ورزشی
– جذب گردشگران و تبدیل شدن به یک قطب ورزشی در منطقه
اگر ایران نیز بخشی از بودجههای کلان فرهنگی را به توسعه ورزش اختصاص دهد، میتواند علاوه بر بهبود وضعیت اجتماعی و کاهش آسیبهای اجتماعی، در حوزه اقتصاد و گردشگری ورزشی نیز رشد چشمگیری داشته باشد
در پایان باید گفت ورزش بهعنوان یک ابزار مهم در بهبود سلامت جامعه، کاهش معضلات اجتماعی و افزایش نشاط عمومی، باید در اولویت سیاستگذاریهای کلان کشور قرار گیرد. با این حال، در ایران هنوز ورزش سهم ناچیزی از بودجههای فرهنگی و اجتماعی را به خود اختصاص داده است.
بررسی تجربه کشورهای پیشرفته و حتی کشورهایی مانند عربستان نشان میدهد که سرمایهگذاری در ورزش میتواند نهتنها تأثیرات مثبتی بر جامعه داشته باشد، بلکه از نظر اقتصادی نیز سودآوری بالایی ایجاد کند. اگر بهجای هزینههای کلان در برنامههای فرهنگی کماثر، بودجهها به سمت توسعه ورزش و برگزاری رویدادهای ورزشی هدایت شود، جامعهای سالمتر، بانشاطتر و امیدوارتر خواهیم داشت.
ورزش، بیش از هر نهاد فرهنگی دیگر، میتواند به تقویت همبستگی اجتماعی، کاهش آسیبهای اجتماعی و بهبود وضعیت جوانان کمک کند. اکنون زمان آن رسیده است که سیاستگذاران نگاه جدیتری به این مقوله داشته باشند و برای ساختن آیندهای بهتر، سرمایهگذاری در ورزش را افزایش دهند.